Uncategorized
De Riegelhaube: Meesterschap in Goudborduurwerk
Ter voorbereiding op de goudborduurcursussen die ik dit jaar geef, besloot ik historische voorbeelden van deze prachtige techniek te verzamelen om aan mijn studenten te laten zien. Zo begon mijn zoektocht. Ik had al militaire emblemen, decoraties van sari’s en traditionele hoed uit het Oosten gevonden, maar tijdens het kerstshoppen deed ik een geweldige ontdekking: de Riegelhaube!
De Riegelhaube is een fascinerend voorbeeld van traditioneel Beiers vakmanschap en mode uit de 18e en 19e eeuw. Dit prachtige hoofddeksel, gedragen door vrouwen in Zuid-Duitsland, is niet alleen een esthetisch kunstwerk, maar ook een cultureel symbool dat rijk is aan geschiedenis en betekenis. Voor mode- en textielprofessionals biedt het een unieke blik op de kruising van ambacht, identiteit en stijl.
Het verscheen voor het eerst in de 18e eeuw en werd gedragen door vrouwen uit zowel stedelijke als landelijke gemeenschappen. Het diende als statussymbool en weerspiegelde de sociale stand, burgerlijke staat en soms zelfs de religieuze overtuigingen van de draagster. Het gebruik van kostbare materialen zoals zijde, fluweel en metallic garens getuigde van de welvaart en de culturele verfijning van de regio.
In haar vroege vormen was de Riegelhaube functioneel en eenvoudig, maar door de opkomst van rococo- en barokinvloeden kreeg het ontwerp een decoratieve en luxueuze uitstraling. De naam “Riegelhaube” verwijst naar de stijve constructie van het hoofddeksel, dat meestal een rechthoekige of ovale vorm had en strak op het hoofd werd gedragen.
De productie van een Riegelhaube illustreert het meesterschap van de ambachtslieden van die tijd. De basis werd gevormd door een stijve kartonnen constructie, overtrokken met luxe stoffen zoals zijde, fluweel of goudbrokaat. Decoratieve elementen, waaronder borduursels met gouddraad, pailletten en kralen, werden met de hand aangebracht in complexe patronen.
De Riegelhaube is een meesterwerk van Beierse textielkunst waarin goudborduurtechnieken centraal staan. Het gebruik van goudborduurwerk was niet alleen een esthetische keuze, maar droeg ook rijke symboliek in zich. Technieken zoals goud-op-geperste-kartonnen stiksels, couching (waarbij gouddraad met zijden draad wordt vastgezet), en canetille (fijn opgerold goud of zilverdraad) werden toegepast. Deze technieken creëerden complexe florale motieven, gestileerde ranken en symbolische elementen.
De symboliek van de ontwerpen in de Riegelhaube is diep geworteld in culturele en sociale betekenis. Bloemenmotieven werden vaak geassocieerd met vruchtbaarheid en natuurlijke schoonheid, terwijl abstracte spiralen en lijnen verwezen naar oneindigheid en continuïteit. De metalen accenten, zoals zilver en goud, speelden een belangrijke rol: zilver symboliseerde maagdelijkheid, terwijl goud status en welvaart vertegenwoordigde. Het verfijnde vakmanschap van de Riegelhaube versterkte de sociale en culturele waarde van het hoofddeksel, wat het een fascinerend studieobject maakt voor textielprofessionals en historici die de verbinding tussen techniek en symboliek willen onderzoeken.
De binnenzijde van het hoofddeksel werd vaak voorzien van linten en voering voor comfort, terwijl de buitenzijde een visueel spektakel bood, met florale en abstracte ontwerpen die de artistieke trends van die tijd weerspiegelden. Elk hoofddeksel was uniek en getuigde van persoonlijke smaak en vakmanschap.
De Riegelhaube werd gedragen op strak opgestoken haar, vastgezet met zilveren spelden. De stijl varieerde per gelegenheid; zo waren de meest uitbundige exemplaren gereserveerd voor bruiloften en kerkbezoeken, terwijl eenvoudiger ontwerpen geschikt waren voor dagelijks gebruik. De strakke pasvorm en symmetrische afwerking benadrukten de elegantie van het hoofddeksel, dat vaak werd gecombineerd met traditionele jurken of mantels.
Deze YouTube-video laat je zien hoe de Riegelhaube gedragen wordt binnen de traditionele klederdracht.
Ik ben enorm enthousiast over deze vondst en blij dat mijn studenten zo’n historisch stuk in handen kunnen houden en onderzoeken om de technieken beter te begrijpen. En natuurlijk zal ik de motieven en technieken van dit goudborduurwerk in mijn cursus verwerken!
Als je de kunst van goudborduren zelf wilt leren, kun je op 9 maart deelnemen aan een introductieworkshop. Er zijn nog een paar plaatsen beschikbaar!
Later dit jaar organiseer ik ook een gevorderden cursus van vier dagen, dus houd de nieuwsbrief in de gaten voor de aankondiging van de datums.
GOUDBORDUREN INTRODUCTIEWORKSHOP 9 MAART
In deze cursus leer je hoe je een kleine decoratie kunt maken en maak je kennis met de gouddraadborduurdraden en de Europese technieken van toepassing.
Deze workshop is bedoeld voor mensen die al ervaring hebben met borduren, maar voor het eerst gouddraadborduurwerk willen verkennen.
Aan het einde van de cursus heb je een kleine accessoire gemaakt met gouddraadtechnieken, die je kunt dragen of cadeau kunt geven.
€175.00
Uitverkocht
Laat een reactie achter
Je moet ingelogd zijn op om een reactie te plaatsen.